Uppbyggileg réttvísi

Ein ný leið innan réttarkerfisins hefur heillað mig mjög mikið, sérstaklega þar sem ég hef verið að leggja smá áherslu á réttarfélagsráðgjöf í mínu námi

Uppbyggilegri réttvísi er þannig háttað að einstaklingur A brýtur á einstaklingi B á einn eða annan hátt, td. með því að brjóta grindverkið í garðinum hjá honum, bara svona til að taka dæmi

Þá er notuð sáttarumleitun til að ganga í málin. Bæði A og B eru kallaðir fyrir ásamt sáttarumleitunar manni. Sá maður sér um sáttarumleitunina og sér til þess að hún fari vel fram og að hvorugur einstaklingur niðurlægi annan. Bæði A og B þurfa að samþykkja að fara þessa leið.

Felst sáttarumleitunin í því að sætta þá A og B, þeir fá  báðir tækifæri til þess að tjá viðhorf sín á málinu, gerandinn fær tækifæri til að tjá sig ef hann hefur framið verknaðinn í reiði út í þolandann og þolandinn fær einnig möguleika að tjá gerandanum þær afleiðingar sem brotið hafði í för með sér og hvernig honum líður með það.

Gerandi og þolandi ásamt sáttarmanni komast að niðurstöðu um það hvernig gerandinn getur bætt þolanda brotið, þá er það verkefni sáttarmans að gæta þess að báðir aðilar verði sáttir við niðurstöðuna, að brotamaður fái ekki niðurlægjandi refsingu og að refsing sé ekki meiri en lög heimila.

Hér á landi er hægt að taka Hringinn sem dæmi, en það er samstarfsverkefni lögreglunnar í Reykjavík og Miðgarðs í Grafarvogi. Sú starfsemi er ætluð unglingum og börnum og hefur rannsókn sem gerð var á notendum þjónustunnar leitt í ljós að bæði gerendur og þolendur voru með neikvæðar tilfinningar áður en brotið átti sér stað. Þá var það reiði, ótti, kvíði og annað sem einkenndi líðan þeirra, en eftir samstarfið, þá leið þeim betur, þeir fundu í flestum tilfellum fyrir sátt og voru ánægðir að fá að taka þátt í verkefninu.

Þetta leiðir til þess að gerandi fær að heyra þann sem hann braut á, lýsa því hvaða afleiðingar það hafði fyrir hann. Sá sem framdi brotið, fær einnig tækifæri að bæta fyrir það og fara ekki sakaskrá og einnig að SEGJA SATT !!!

Hvernig líður fólki þegar það lýgur ? hvernig líður þér við það ?

Ég er mjög hrifin af þessu verkefni og held að ætti að gera meira af þessu, bæði til að stuðla að betri ímynd geranda og einnig að auka öryggi þolanda, sem líður eflaust ekki vel eftir það sem á undan er gengið.

Athugasemdir

[Kristján Kristjánsson, 19.4.2007 kl. 13:45]

Takk fyrir athyglisverðann pistil. Þetta mundi örugglega virka betur sérstaklega fyrir yngri afbrotamenn.

Gleðilegt sumar :-)

[Inga Lára Helgadóttir, 19.4.2007 kl. 13:56]

Já takk fyrir og gleðilegt sumar,

Jú það er rétt hjá þér, sérstaklega þar sem einstaklingar eru á "byrjunarreit" afbrotaferils, mundi kannski ekki virka eins þegar einstaklingar eru búnir að missa sjónar á siðferði sínu og komnir lengra á ferlinum.... 

[Gestur Guðjónsson, 19.4.2007 kl. 22:58]

Þetta er góð pæling. Við í Framsókn höfum á okkar stefnuskrá að heimila dómstólum að dæma unga fíkla til meðferðarvistunar í stað fangelsisvistunar. Það segir reyndar svolítið um stöðu fangelsismála að það skuli ekki vera sjálfsagt að fangelsisvistun sé betrunavistun.